Δευτέρα 14 Ιανουαρίου 2008

ΣΥΜΒΑΤΙΚΗ, ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ Ή ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ; (και η σχέση τους με το Οικολογικό Κίνημα)

Η γεωργική παραγωγή διαχωρίζεται σε:
· Συμβατική
· Βιολογική ή οργανική και
· Ολοκληρωμένη διαχείριση παραγωγής (ΟΔΠ)

ΣΥΜΒΑΤΙΚΗ:
Είναι η μέχρι σήμερα ευρύτατα ασκούμενη γεωργική πρακτική, με ανεξέλεγκτη χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων, που θεωρείται ξεπερασμένη. Λειτουργούσε όταν
ο έλεγχος των παραγόμενων προϊόντων ήταν ανύπαρκτος,
η πίεση για καθαρά τρόφιμα από τους καταναλωτές ήταν ελάχιστη και
όταν η γνώση γύρω από τους κινδύνους ήταν μικρή (όπως συνέβαινε παράλληλα και σε άλλες ενέργειες του ανθρώπου π.χ. αμίαντος στις σωλήνες του νερού, πυρηνικά εργοστάσια χωρίς σωστή κατασκευή, πυρηνικά απόβλητα κτλ.)

ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ:
Η ρομαντική πλευρά. Όπως τραγουδάμε ρεμπέτικα τραγούδια χωρίς να είμαστε ρεμπέτες, ή όπως μαθαίνουμε καράτε χωρίς να εμβαθύνουμε στην ολοκληρωμένη φιλοσοφική του πλευρά. Η βιολογική γεωργία κινείται ουσιαστικά εκτός πραγματικότητας διότι:
λόγω της απεριόριστης αστικής και ανθρωπογενούς γενικότερα μόλυνσης του αέρα (εργοστάσια, αεροπλάνα, χωματερές, πυρηνικά ατυχήματα, πόλεμοι), του νερού (απόβλητα, λύματα, φυτοπροστατευτικά προϊόντα, λιπάσματα) και του εδάφους (όπως και οι προηγούμενοι παράγοντες), είναι απλά ρομαντικό το να θέλει κάποιος να ασκεί βιολογική γεωργία ή ακόμα περισσότερο να καταναλώνει τα προϊόντα της. (Δεν υπάρχει πρακτικά σημείο επί γης που να είναι αμόλυντο ώστε να υπάρξει πραγματικά γεωργία χωρίς ανθρωπογενή υπολείμματα).
εάν κάποιος αντιδρά στην κατανάλωση γεωργικών προϊόντων που ίσως (;) έχουν κάποια υπολείμματα φυτοπροστατευτικών προϊόντων ενώ είναι καπνιστής (42% των Ελλήνων από επίσημα στοιχεία – πιστεύω ότι είναι πολύ μεγαλύτερο το ποσοστό), τότε αυτός σε καθημερινή βάση καταναλώνει από τα ισχυρότερα δηλητήρια (όπως η νικοτίνη) που είναι μάλιστα και φυτικής προέλευσης. (ΣΗΜ.: η θειική νικοτίνη, από τα πρώτα γεωργικά εντομοκτόνα–από εκχύλισμα φυτών του γένους Nicotiana απαγορεύτηκε πριν από πολλά χρόνια λόγω ισχυρότατης τοξικότητας στα θερμόαιμα).
Το ίδιο ισχύει και για τους κατοίκους των μεγαλουπόλεων, όπου η φωτοχημική ρύπανση εισχωρεί και στο τελευταίο δωμάτιο κάθε σπιτιού. Έτσι ο αέρας που αναπνέουν είναι τόσο μολυσμένος και το καθημερινό τους άγχος τόσο έντονο, ώστε τα τυχόν φυτοπροστατευτικά υπολείμματα θα μπορούσαν να φαντάζουν αθώα
Η εκούσια (π.χ. ηλιοθεραπεία), ή ακούσια έκθεση στον ήλιο κρύβει κινδύνους που δεν συνηθίζεται η αναφορά τους σε σχέση με αυτούς από τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα

Η άποψη ότι «μειώνω τους κινδύνους με τα βιολογικά προϊόντα» δεν ευσταθεί, όσο δεν υπάρχει συγκριτική μελέτη επικινδυνότητας των διάφορων παραγόντων που αναφέρθηκαν παραπάνω (θα ήταν μια καλή ιδέα η έρευνα επικινδυνότητας κάθε παράγοντα).

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ:
Επειδή όμως τίποτα δεν είναι αθώο και επειδή πρέπει να συνεχίσουμε τη ζωή μας πάνω στον ταλαίπωρο πλανήτη μας, η Ολοκληρωμένη διαχείριση (γεωργικής) παραγωγής, ΟΔΠ, είναι η πιο ενδεδειγμένη μέθοδος . Συνδυάζει τα μέσα παραγωγής της βιολογικής γεωργίας, με τα ασφαλέστερα των φυτοπροστατευτικών προϊόντων τα οποία στο εξής θα επιτρέπονται. Χρησιμοποιεί μεθόδους καλλιέργειας και άλλα μέσα που έχουν σαν γνώμονα την ελάχιστη δυνατή χρήση τοξικών ουσιών, σε επιστημονική βάση. Είναι μέθοδος ευρέως αποδεκτή, φιλική προς το περιβάλλον, αειφορική, αλλά όχι αρεστή σε κάποιους, που οσμιζόμενοι κέρδη από τον ανενημέρωτο καταναλωτή, εφηύραν νέες αγορές, νέα προϊόντα – τα βιολογικά λεγόμενα (όχι κατ’ ανάγκη πιο ασφαλή, νόστιμα και ωφέλιμα) και του δίνουν τη ψευδαίσθηση ότι τρώγοντας βιολογικά προϊόντα θα ζήσει περισσότερο ή θα αποφύγει προβλήματα υγείας. Μεγάλη ευθύνη σε αυτό έχει η τηλεόραση και κάποιες λαϊκίστικες εκπομπές (παρα-)πληροφόρησης, όπου οι προσκεκλημένοι γεωπόνοι δεν αφήνονται να εκφράσουν τη γνώμη τους, με τη γνωστή μέθοδο: «Διακόπτουμε τώρα για διαφημίσεις».
Τέλος βολεύει πολύ να βρεθεί ένας «αποδιοπομπαίος τράγος» που να φταίει για όλα τα δεινά της υγείας μας (φταίνε τα φυτοφάρμακα και όχι η μόλυνση του αέρα, του νερού, το άγχος κτλ……)

Όταν ένα προϊόν παραχθεί σύμφωνα με τις αρχές της ΟΔΠ είναι τουλάχιστον το ίδιο νόστιμο, ασφαλές, υγιεινό, θρεπτικό με το βιολογικά παραγόμενο ή με αυτό που φέρνουμε στο νου μας όταν ήμασταν μικρά παιδιά, που «όλα ήταν αγνά…» . Φυσικά προϋπόθεση για την αλήθεια της άποψης αυτής είναι ο σωστός έλεγχος και οι αυστηρές κυρώσεις – το ίδιο ισχύει βέβαια και για τα βιολογικά παραγόμενα προϊόντα. Ακόμα και τα βιολογικά προϊόντα μπορεί να έχουν φυσικές τοξίνες (πχ οι καρκινογόνες αφλατοξίνες), σε περιεκτικότητες μάλιστα που πολλές φορές είναι πολύ επικίνδυνες.

Υ.Γ.
«Η δόση κάνει το δηλητήριο» έγραψε ο μεγάλος χημικός Justus von Liebig (π.χ. μεγάλη ποσότητα αλατιού είναι πιο επικίνδυνη από το malathion που βάζουμε στα κεφαλάκια των παιδιών για τις ψείρες)
«Κάθε συνθετική ουσία δεν είναι επικίνδυνη επειδή απλά είναι συνθετική, όπως και κάθε φυσική ουσία δεν είναι ακίνδυνη επειδή απλά είναι φυσική» (π.χ. το χημικό οπλοστάσιο της φύσης: κώνειο, τάτουλας, μανιτάρια, αφλατοξίνες και πολλές άλλες ουσίες.)
Μπορεί ένας αγρότης, ενώ είναι οπαδός της ΟΔΠ ή ακόμα και της συμβατικής γεωργίας, να είναι ταυτόχρονα και Οικολόγος (=να έχει οικολογική συνείδηση); Κατηγορηματικά ναι . Εφόσον
χρησιμοποιεί επιτρεπτά σκευάσματα και τηρεί τους χρόνους αναμονής για τη συγκομιδή
λιπαίνει το έδαφος με επιστημονική καθοδήγηση, με γνώμονα την αποφυγή της νιτρορύπανσης
δεν πετά τις άδειες συσκευασίες των φυτοπροστατευτικών προϊόντων και των λιπασμάτων οπουδήποτε, παρά μόνον στους ειδικούς χώρους
συλλέγει τις παλιές και άχρηστες μπαταρίες από τα γεωργικά μηχανήματα του, αλλά και από τις απλές οικιακές συσκευές του, προς ανακύκλωση
δεν πετά τα οικιακά του απορρίμματα οπουδήποτε (σε ρεματιές κτλ.)
ενημερώνεται και αγωνίζεται για περιβαλλοντικά θέματα (ανακύκλωση, ΧΥΤΥ –Χώροι Υγειονομικής Ταφής Υπολειμάτων- κτλ.)
συντηρεί τα μηχανήματα του ώστε να ρυπαίνουν το δυνατόν λιγότερο
ποτίζει τις καλλιέργειες του με σύνεση
εξοικονομεί ηλεκτρική ενέργεια στο σπίτι του
δεν χρησιμοποιεί κλιματιστικό, παρά μόνο σε έκτακτες περιπτώσεις

τότε – ναι – έχει και αυτός οικολογική συνείδηση. Πολύ περισσότερο ίσως από κάποιον «οικολόγο» που, ενώ αγωνίζεται γύρω από τα ενδιαφέροντά του, δεν συντηρεί το αυτοκίνητό του, δεν περπατά για να πάει στη δουλειά του, καταναλώνει νερό προκειμένου να πλύνει την αυλή του, ταξιδεύει οικογενειακώς προς την επαρχία κάθε Σαββατοκύριακο, καταναλώνοντας λίτρα βενζίνης. Διότι όλα στη ζωή μας είναι σχετικά: κάποιος θεωρείται Οικολόγος, όταν είναι ΠΙΟ Οικολόγος από κάποιον άλλο ΛΙΓΟΤΕΡΟ Οικολόγο. Οι ακραίες απόψεις δεν οδηγούν σε αποτέλεσμα και σε λύσεις. Όταν πονάει το χέρι, δεν κόβουμε το χέρι. Όταν οι αλουμινοβιομηχανίες θέλουν να κάνουν νέα ορυχεία βωξίτη στην πανέμορφη Οίτη καταστρέφοντας τα ζωογόνα δάση, και όταν ετοιμάζονται γήπεδα γκολφ στην ξηροθερμική και ελλειμματική στο υδατικό ισοζύγιο ανατολική Στερεά Ελλάδα, αλλά και στην ανατολική Κρήτη, τότε δεν είναι το ίδιο επικίνδυνος για το περιβάλλον και τον καταναλωτή ο αγρότης της ΟΔΠ, όσο και εάν αυτό προσπαθούν να μας πείσουν κάποιες «ευαγγελατ-ικές» εκπομπές της TV (ο αγρότης είναι απλώς ο αποδιοπομπαίος τράγος, που λέγαμε παραπάνω).